top of page

Vergroot de kans op succes via een groei mindset

'Ik wil winnen, maar het resultaat van de race motiveert mij niet. Ik kan eerlijk zeggen dat ik gemotiveerd word door verbetering en niet door resultaten. Dat is een leidend principe voor mij.’ - Topskiester Mikaela Shiffrin

Toen Angela Duckworth nog een lerares was viel het haar op dat sommige van haar leerlingen veel beter presteerden dan je op basis van hun intelligentie (IQ) zou verwachten. Opvallend aan deze succesvolle, maar iets minder begaafde leerlingen, was dat ze enorm gemotiveerd waren en veel doorzettingsvermogen toonde. Deze observatie inspireerde haar om psycholoog te worden en onderzoek te doen naar waarom sommige mensen er wel in slagen om hun doelen in hun studie, werk en leven te bereiken en anderen niet.

Ze ontdekte dat om succesvol in iets te kunnen zijn het hebben van een combinatie van passie, vastberadenheid en doorzettingsvermogen belangrijker is dan aangeboren talent of intelligentie. De term die ze voor deze combinatie bedacht was de grit factor.


Mensen die een hoge grit factor bezitten laten zich niet zo snel afleiden van hun prioriteiten, zijn minder afhankelijk van korte termijn successen en pleziertjes en hebben weinig moeite met het overwinnen van obstakels en tegenslagen. Hoe veel of weinig grit je hebt is, volgens de inmiddels tot professor en bestsellerauteur gepromoveerde Angela Duckworth, geen vaststaand gegeven. In tegenstelling tot IQ kun je je grit factor trainen en dus vergroten.


Volgens Angela Duckworth is een goede start hiervoor om je bewuster te worden van de mindset waarmee je naar je eigen talenten en vaardigheden kijkt en waarmee je dingen aanpakt. Ze verwijst daarbij naar de baanbrekende onderzoeken naar mindsets van Carol Dweck van de Universiteit van Stanford. Een mindset is het geheel van overtuigingen dat het gedrag van een persoon bepaalt. Je mindset kent een grote invloed op hoe je met uitdagingen en kansen omgaat. Volgens Carol Dweck blijken kinderen en volwassenen veel meer doorzettingsvermogen te tonen als ze naar fouten, tegenslagen en tegenvallende resultaten kijken met de blik van een groei mindset in plaats van een fixed mindset.


Kijk met de blik van een groei mindset in plaats van een fixed mindset

Als je met een fixed mindset naar iets kijkt veronderstel je dat je karakter, talenten, intelligentie en je basiskwaliteiten min of meer vaststaan. Mensen met een fixed mindset denken daarom dat verbeteren en veranderen lastig is en doen liever de dingen en activiteiten die ze al goed beheersen. Dit omdat ze zich sterk identificeren met hun bestaande kwaliteiten en de kans op falen bij nieuwe uitdagingen, moeilijke taken en het werken aan zwakkere vaardigheden, groot lijkt te zijn. Tevens ben je bij deze mindset meer gericht op hoe goed of slim je overkomt op anderen dan dat je open staat om te leren of om nieuwe avonturen aan te gaan.

Wanneer je met de blik van een groei mindset naar iets kijkt heb je het idee dat je karakter, talenten, intelligentie en je basiskwaliteiten slechts het startpunt van je ontwikkeling zijn. Dit betekent niet dat je denkt dat je werkelijk alles in je leven kunt bereiken of leren, maar wel dat je jezelf niet vooraf limiteert door je groeipotentieel en mogelijkheden af te bakenen. Bij een groei mindset perspectief ervaar je minder bewijs- en bevestigingsdrang, want je wil graag beter in iets worden en nieuwe dingen leren of meemaken. Het maken van fouten en ervaren van tegenslagen hoort daar bij. Ook zie je bij deze mindset momenten van falen of het maken van een fout niet als een bevestiging van een gebrek aan talent, maar eerder als een nuttig leermoment. Bij deze mindset identificeer je je meer met de inspanningen die je levert, je leergierigheid en je doorzettingsvermogen, dan met je prestaties, talenten of intelligentie.


"In een groeimindset zijn uitdagingen opwindend in plaats van bedreigend. Dus in plaats van te denken, oh, ik ga mijn zwaktes onthullen, zeg je, wow, hier is een kans om te groeien." — Carol Dweck

Wist jij dat vele sportteams, atleten en bedrijven ook bewust een groei mindset cultiveren en aanemen. Op de dagen dat het tegen zit, hanteert het Mercedes Formule 1-raceteam het motto dat hun tegenstanders spijt zullen krijgen van deze dag. Het idee hierachter is dat negatieve ervaringen, mits je ze goed analyseert, je veel beter kunnen maken. Op de dagen dat ze verliezen of falen leren ze het meest. Ook is het bekend dat bedrijven als Microsoft ook bewust het groei mindset idee in de organisatie hebben ingebracht.


Als je examen doet of een andere prestatie moet leveren valt het dus – niet verwonderlijk - aan te raden om met een groei mindset naar de uitdaging te kijken. Dit helpt je om meer doorzettingsvermogen en veerkracht te tonen en je grit factor te vergroten. Mensen presteren ook beter en bereiken meer met een groei mindset in plaats van een fixed mindset.


Hoe kun je een groei mindset aannemen?

Om een groei mindset te ontwikkelen- als je deze op dit moment nog niet ervaart - is een eerste stap om bij jezelf op te merken met welke mindset jij naar het examen en jezelf kijkt. Iedere keer als je bij jezelf opmerkt dat je door de lens van een fixed mindset naar het examen kijkt kun je deze mindset loslaten door bewust te beslissen of je in de fixed mindset van gedachten en gedragingen wilt meegaan of niet. Let wel, iedereen ervaart beide soorten van mindsets. Bij de ene activiteit ervaar je bijvoorbeeld meer een fixed mindset en bij de andere een groei mindset.

Een tweede manier is om iedere keer als er iets mis gaat dit nieuwsgierig te onderzoeken. Wat gaat er mis en hoe kun je jezelf verbeteren of dit beter aanpakken. Als je je zo opstelt, ervaar je automatisch een groei mindset. Het aannemen van een groei mindset zal tevens gemakkelijker je tweede natuur worden als je je realiseert dat het idee achter de groei mindset wetenschappelijk breed ondersteunt wordt. Het is heel goed mogelijk om in jezelf in vele vaardigheden, eigenschappen en kwaliteiten te verbeteren en veranderen.

Tenslotte wordt het eenvoudiger om de groei mindset te ervaren, als je in je denken comfortabeler raakt met het ervaren van niet-comfortabele gevoelens en als je minder negatief leert te kijken naar het maken van fouten, momenten van verlies en het ervaren van stress. Er valt immers zoveel meer te leren van wat nog niet goed gaat of naar wens verloopt dan van positieve ervaringen en gebeurtenissen. Bovendien kun je enkel groeien door jezelf uit te dagen en je comfort zone te verlaten.

Tip! Train een groei mindset door te mediteren

In iedere meditatieoefening train je aandachtsvermogen en de manier waarmee je omgaat met je gevoelens en gedachten en met ongemakken, spanningen, stress en emoties. Je leert om veel meer vanuit een staat van acceptatie, nieuwgierigheid en openheid te kijken naar alles wat je ervaart. Zodoende vergroot je je capaciteit om spanning, stress en emoties goed te kunnen reguleren en om van de ongemakken, stresssituaties, emoties en spanningen die je ervaart te kunnen leren en groeien. Wanneer je spanning of ongemak in je lichaam ervaart of plotselinge drukte in je hoofd is dat geen probleem waar je snel vanaf moet komen, maar juist een kans om te leren en de oefeningen te verdiepen. In andere woorden: een meditatieve mindset is een groei mindset.


In de Examenatleet app kun je alle bekende mindfulness meditatie oefeningen vinden plus diverse training programma's waarmee jezelf kunt leren mediteren en mentaal trainen. De app is special voor scholieren en studenten, maar wij hebben gezien dat vele volwassen ook deze app gebruiken als hun favoriete meditatie-app.

Schakel van stress naar succes

Probeer de Examenatleet app nu gratis uit

Screenshot 2023-10-15 at 7.04_edited.png
Screenshot 2023-10-15 at 7.04_edited.png
bottom of page